به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، نشست علمی بررسی نقش جریان‌های کلامی عصر امام رضا علیه‌السلام در حدیث شیعه و راهبردهای رضوی به همت گروه رجال پژوهي معاونت پژوهش حوزه علميه خراسان برگزار شد. در این نشست، حجت الاسلام دكتر مهدي غلامعلي ، استادیار دانشگاه قرآن و حدیث با بیان اینکه از پژوهش‌هایی که امروزه باید انجام بگیرد، مطالعهٔ تاریخ کلام شیعه است، گفت: تاریخ کلام شیعه به ویژه در دوران حضور امامان شیعه داراری فراز و نشیب‌هایی است. بخشی از این فراز و نشیب‌ها به‌خاطر ظهور و بروز فرقه‌های غیرامامی است و بدون تردید ظهور و افول هر یک از این جریان‌ها، در حرکت و عملکرد اصحاب ما تأثیر داشته است. وی به واقفان در دوران امام هشتم(ع) اشاره و خاطر نشان کرد: آثار مکتوب واقفیان نیز از اهمیت به‌سزایی برخوردار است و بیش از نیمی از راویان واقفی، صاحب کتابند و در مجموع بیش از ۲۰۰ کتاب روائی نوشته‌اند. استاد این نشست با بیان اینکه تنها افرادی چون حُمید‌بن‌زیاد، حسن‌بن‌محمد‌بن‌سماعة، علی‌بن‌حسن طاطری، عبدالله‌بن‌مغیرة هر کدام ۳۰ کتاب و ابو‌طالب انباری ۲۰ کتاب نگاشته‌اند.، گفت: حُمید‌بن‌زیاد واقفی از مشایخ کلینی است و ذرعة، درست‌بن‌ابی‌منصور،محمد‌بن‌اسحاق‌بن‌عمار صیرفی، زیاد‌بن‌مروان قندی و .. همه واقفی و صاحب تألیفند. وی اضافه کرد: شیخ طوسی درباره حُمید‌بن‌زیاد می‌گوید ثقة کثیر التصانیف روی الاصول اکثرها. در یک بررسی روشن شده که وی ۷۵ کتاب را به نسل بعد خود روایت کرده است. حجت الاسلام غلامعلي در ادامه با اشاره به اینکه اگر کتاب رجال عبدالله‌بن‌جبله کنانی همین اثری که ما اکنون می‌فهمیم، باشد، از افتخارات شیعه به‌شمار می‌رود، گفت:این امر، ثابت می‌کند شیعه در آغاز قرن سوم کتاب رجالی نوشته است. استادیار دانشگاه قرآن و حدیث درباره گستره زمانی واقفان، توضیح داد: واقفیان دورانی طولانی را سپری کرده‌اند و بر خلاف گمان سید مرتضی، حتی در قرن پنجم و پس از آن نیز حیات این فرقه ادامه یافته است. چرا که شیخ طوسی در کتاب الغیبة خود، محتوای کتاب نصرةالواقفة علی‌بن‌احمد واقفی را نقد و رد می‌کند و به شبهات واقفیان پاسخ می‌دهد. وی گفت: مدرسی طباطبایی با اشاره به مقاله مادلونگ می‌گوید: شیعیان غیر اسماعیلی در مغرب هستند که تا قرن پنجم و حتی تا نیمه قرن ششم در شمال آفریقا حضور داشته‌اند و گویا اینان همان واقفیان بوده‌اند.
