حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، استاد دروس خارج حوزه علمیه خراسان، در حاشیه همایش بزرگداشت علامه نائینی(ره) در نجف اشرف، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، به تبیین ابعاد علمی و شخصیتی این فقیه بزرگ پرداخت و گفت: مرحوم نائینی(ره) از شاگردان مشهور میرزای شیرازی بود و در دو سه سال پایانی عمر استاد خود، به نجف آمد و از ملازمان آخوند خراسانی شد.

وی با اشاره به اعتماد ویژه آخوند خراسانی به مرحوم نائینی(ره) افزود: روزی از آخوند سؤال شد که چگونه به ایشان این‌قدر اعتماد دارید؟ ایشان پاسخ داد: چگونه اعتماد نداشته باشم، در حالی که بسته‌ای از پرسش‌ها را شب‌هنگام به او می‌دهم و صبح فردا، پاسخ‌های مستدل و مستندش را آماده می‌آورد.

حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی با بیان اینکه مرحوم نائینی(ره) در نجف شاگردان بسیاری تربیت کرد، اظهار داشت: شاید ده تا پانزده نفر از شاگردان ایشان از مراجع بزرگ و مدرسان نامدار حوزه‌های علمیه بوده و هستند؛ از جمله مرحوم آیت‌الله خوئی و مرحوم آیت‌الله‌العظمی شیخ حسین حلی.

وی افزود: شخصیت مرحوم نائینی(ره) در دوره خود تحت‌الشعاع مسائل سیاسی و برخی اختلافات جزئی مذهبی قرار گرفت و این شرایط موجب شد تا مدتی شخصیت علمی او مورد غفلت واقع شود و حتی به‌دلیل نگارش کتاب تنبیه‌الامه خانه‌نشین گردد؛ اما با گذشت زمان، جایگاه حقیقی ایشان دوباره شناخته شد و امروز که حدود هفتاد تا هشتاد سال از رحلت این عالم می‌گذرد، به‌عنوان شخصیتی جامع، به‌ویژه در علم اصول شناخته می‌شود و حوزه‌های علمیه مرهون زحمات علمی ایشان هستند.

ضرورت حفظ ارتباطات علمی ایران، عراق و مشهد

این استاد حوزه علمیه خراسان در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: تقاضای من از مسئولان و بزرگان حوزه علمیه قم و حوزه علمیه مشهد این است که ارتباطات با کنگره‌های بین‌المللی، به‌ویژه در عراق، حفظ و تقویت شود. شایسته است علمای عراقی در کنگره‌های ایران و علمای ایرانی در کنگره‌های عراق حضور داشته باشند. 

وی ادامه داد: مشهد که به‌عنوان سومین حوزه مهم جهان اسلام و تشیع شناخته می‌شود، باید در این عرصه وارد شود. برگزاری کنگره‌های بزرگ در آینده ـ از جمله کنگره آیت‌الله‌العظمی میلانی، از شاگردان مشهور مرحوم نائینی(ره) ـ فرصتی ارزشمند برای تقویت این تعاملات است.

حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی در پایان تأکید کرد: اگر این ارتباطات علمی در حوزه‌های علمیه حفظ شود، تبادل افکار، مقالات و دستاوردهای علمی به شکلی گسترده و سازنده ادامه خواهد یافت و برکات فراوانی برای جهان تشیع به همراه خواهد داشت.