حجت‌الاسلام حسین ابراهیمی، رئیس اداره روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری این حوزه، پیرامون تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر باورهای دینی و سبک زندگی در دنیای امروز گفت: باورهای دینی که معمولاً از مهم‌ترین موضوعات اعتقادی هستند، تحت تأثیر رسانه‌های نوین قرار می‌گیرند و این وضعیت به وضوح با آیات قرآنی مرتبط است و به مسئله اعتقاد گزینشی اشاره دارد، یعنی برخی افراد به بخشی از اعتقادات ایمان دارند و بخش دیگر را نادیده می‌گیرند.

وی اضافه کرد: بنابراین، تغییر در سبک زندگی و اعتقادات دینی ناشی از تأثیر رسانه‌های نوین، غیرقابل انکار است. تصویری که شبکه‌های اجتماعی از خداوند ارائه می‌دهند، ممکن است با تصویری که واقعاً باید از خدا داشته باشیم، تفاوت‌های اساسی داشته باشد و این مسئله نیازمند توجه جدی است.

فعالیت آگاهانه می‌تواند به یک عمل عبادی تبدیل شود

حجت‌الاسلام ابراهیمی در ادامه درباره چگونگی مصون‌ماندن کاربران از آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی اظهار کرد: به‌عنوان فردی که بیش از ۲۰ سال در فضای رسانه‌های نوین و شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنم، پیشنهادی که به افراد دارم یک پیشنهاد ایجابی است. معتقدم فعالیت در این فضا نه‌تنها می‌تواند آسیب‌زا نباشد، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک عبادت محسوب شود. شما می‌توانید نه فقط سبک زندگی دینی خود را حفظ کنید، بلکه می‌توانید مروج این سبک زندگی نیز باشید، اعتقادات خود را حفظ کرده و به ترویج و تبلیغ اعتقادات صحیح دینی بپردازید. به عبارت دیگر، فعالیت شما در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به یک عمل عبادی تبدیل شود.

وی افزود: انگیزه‌ها باید به‌درستی بررسی و اصلاح شوند تا فعالیت‌های رسانه‌ای به‌سمت اهداف مثبت جهت پیدا کند. موفقیت در این فضا نیازمند مهارت است و اگر نیاز باشد باید از افراد کاربلد کمک گرفته شود. فعالیت در رسانه‌های نوین باید بر پایه ترویج اتفاقات خوب، تصاویر مثبت و فرهنگ‌های صحیح شکل بگیرد. خبر بد همیشه در این فضا متولی دارد، اما خبر خوب معمولاً متولی ندارد و شما می‌توانید متولی خبر خوب باشید و حال خوب را در مخاطب تقویت کنید.

رئیس روابط عمومی حوزه علمیه خراسان ادامه داد: محتوایی که تولید می‌کنید باید به فرهنگ‌سازی انسانی یا آموزش دینی منتهی شود. این فعالیت‌ها می‌تواند در چارچوب عبادت قرار گیرد و پاداش الهی داشته باشد. در ادبیات دینی ما آمده است که هرکس سنت نیکویی را پایه‌گذاری کند، پاداش آن به او می‌رسد. در شبکه‌های اجتماعی نیز انجام کار خوب، هم برای فرد انجام‌دهنده و هم برای آغازگر آن نوشته می‌شود. موج‌ها، کمپین‌ها و هشتگ‌هایی که شکل می‌گیرد می‌تواند مروج کارهای خیر باشد و فعالیت در این مسیر، عبادت و باقیات‌الصالحات محسوب می‌شود.

حجت‌الاسلام ابراهیمی تصریح کرد: در معارف دینی، انتشار تصویر خوب از خود با نیت فرهنگ‌سازی صحیح، عبادت است و ریا محسوب نمی‌شود. در اینستاگرام بسیاری از ما تصاویری منتشر می‌کنیم که نشان‌دهنده فعالیت‌های خوب یا کتاب‌هایی است که مطالعه کرده‌ایم. در کتاب «این است گرام» حجت‌الاسلام امینی‌خواه روایتی نقل شده که به ما کمک می‌کند تا تولید محتوای صحیح و دینی داشته باشیم. 

وی ادامه داد: در روایتی از امام صادق(علیه‌السلام) نقل شده که وقتی شخصی پرسید نماز خواندن به‌گونه‌ای که دیگران را جذب کند ریا است یا نه، حضرت فرمودند خیر، این عبادت است. بنابراین، انتشار رفتارهای دینی در شبکه‌های اجتماعی اگر مردم را به فرهنگ صحیح دعوت کند، عبادت است و ریا نیست. این می‌تواند رسالت شما در شبکه‌های اجتماعی باشد؛ یعنی از نظر فنی یک پست جذاب تولید کنید و در کنار آن یک اتفاق خوب را روایت کنید که هم دیده شود و هم مفید باشد و از نظر دینی، یک رسالت واقعی را انجام داده باشید.

حضور بدون برنامه آسیب‌زاست

وی در بخش دیگری از سخنان خود پیرامون ورود بی‌برنامه به شبکه‌های اجتماعی گفت: ما به افراد پیشنهاد می‌کنیم که در شبکه‌های اجتماعی حضور داشته باشند، اما این حضور باید برنامه‌ریزی‌شده، هوشمندانه و آگاهانه باشد. باید بدانیم در این فضا چه می‌خواهیم انجام دهیم و چگونه باید از آن استفاده کنیم. لازم است فرهنگ صحیح، اتفاق خوب، اثر مثبت و حال خوب را در مخاطب تقویت کنیم و این فعالیت‌ها را با نیت الهی انجام دهیم تا تبدیل به عبادت شود و به‌عنوان یک عمل خوب در کارنامه ما ثبت گردد.

ضرورت بازگشت مداوم به مفاهیم اصیل دینی

حجت‌الاسلام ابراهیمی ادامه داد: زندگی مجازی و سبک زندگی ما به‌عنوان مسلمان و مؤمن به‌شدت تحت تأثیر شبکه‌های اجتماعی قرار دارد و می‌تواند دچار تغییرات و انحطاط‌های جدی شود. بنابراین ضروری است با آگاهی، هدفمندی و شناخت دقیق از دین و معارف آن وارد این فضا شویم. باید به‌طور مرتب به مفاهیم اصیل دینی رجوع کنیم و اعتقادات خود را تقویت کنیم تا از انحرافات احتمالی در امان بمانیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی دقیق برای فعالیت‌های رسانه‌ای لازم است. باید کارهای هدفمند، مفید و برنامه‌ریزی‌شده انجام دهیم و رسالت خود را در این فضا مشخص کنیم. هدف باید این باشد که نه‌تنها از آفت‌های فضای مجازی دور بمانیم، بلکه بتوانیم کار خیر، کار صحیح و عبادت را هم در این محیط انجام دهیم.